خودپنداره و عزت نفس چیست؟

خودپنداره ازديدگاه، محققق معروف پيورکي به شرح زير است.
خود پنداره به مجموعه‌اي از يک سيستم پويا، سازماندهي شده و پيچيده درباره باورها، نگرش‌‌ها (attitudes) و ديدگاه‌هايي گفته مي‌‌شود که هر فردبه منظور دست‌يابي به يک قالب حقيقي در رابطه با موجوديت شخصي خويش ارايه مي‌دهد.از طرف ديگر؛«عزت نفس» معمولاً به احساس ما و چگونگي ارج نهادن به خودمان اطلاق مي‌شود.

همچنين معني ديگر خودپنداره ايده‌هاي عمومي ما درباره خودمان اطلاق است وعزت نفس مي‌تواند به معيارهاي خاص از اجزاي متفاوت خودپنداره درمااطلاق شود.

فرانکن (1994) مي‌گويد:
تحقيقات بسياري وجود دارند که نشان مي‌دهد خودپنداره به عنوان اساس همه رفتارهاي برانگيخته شده مي‌باشد.
اين خودپنداره است که به «خود»هاي ممکنه در شخصيت هر فرد اشاره کرده و آنها را شناسايي مي‌کند و اين «خود»هاي ممکنه مي‌توانند انگيزش‌هاي لازم براي اعمال رفتارهاي مورد نياز در افرادرا خلق نمايند.

از ديدگاه فرانکن خودپنداره از اين طريق به عزت نقس مرتبط مي‌‌شود.افرادي که داراي عزت نفس خوبي هستند، داراي يک خودپنداره به خوبي متمايز نيز مي‌باشند.

زماني که مردم خودشان را مي‌شناسند ميتوانند به حداکثر نتايج ممکنه دست يابند چونکه مي‌دانند چه کارهايي را مي‌توانند انجام دهند و از عدم توانايي خويش در انجام برخي از کارهاي ديگر آگاه هستند.

ما از طريق عمل کردن و سپس با مشاهده آنچه که انجام داده‌ايم و با مشاهده ديدگاههاي ديگران درباره علمکرد خود. خودپنداره خويش را گسترش داده و تثبيت مي‌نماييم.

ما آنچه را که انجام داده‌ايم و مي‌توانيم انجام دهيم را در مقايسه با انتظارات خود و انتظارات ديگران و مشخصات و کارآيي‌هاي ديگران مشاهده مي‌کنيم (جيمز 1890، بريگام 1986).

معني اين حرف اين است که خودپنداره امري تجريدي نمي‌باشد. بلکه در واکنش وتعامل با محيط و با مشاهده پي‌آمدهاي اين واکنش پايه‌ريزي مي‌شود. اين جنبه پويايي خود پنداره امري بسيار مهم است، چرا که مي‌گويد \"من مي‌توانم تغيير يافته و تطابق پيدا نمايم.\"

فرانکن مي‌گويد:
تحقيقات گسترده‌اي اذعان مي‌کنند که تغيير خودپنداره امري امکان‌پذير است.....

...... افزايش عزت نفس زماني رخ مي‌دهد که موقعيت‌ها بر طبق انتظارات فرد حاصل شوند....

منابع:
بريگام. 1986، روانشناسي اجتماعي، بوستون 1986
بيرند 1990، خودپنداره و پيشرفت تحصيلي...
فرانکن 1994، انگيزش اسان
گِيج و برلينر (1992) روانشناسي تعليم و تربيت......