عزت نفس از ديدگاه اسلام برگرفته از سایت فراصبا
نفس در اصل به معني ذات است و در فرهنگ لغات فارسي معاني متفاوتي دارد مانند
1- خون
2-تن و جسد
3- شخص انسان، ذات و ....
4- حقيقت هر شي
5- روح و روان صدر المتالهين شيرازي در تعريف نفس مي گويد:
نفس جوهري است که ذاتاً مستقل بوده و فعلاً به اجساد و اجسام متعلق است. در اسلام و متون اسلامي واژه \"عزت نفس\" با بيان گوناگوني آمده است ولي در حقيقت مفهوم واحدي را بيان مي نمايد واژه هايي مانند کرامت نفس، احترام نفس، هويت نفس، نفاست نفس و شرافت نفس به تکرار در روايات و احاديث ديده مي شود (مطهري، 1366، ص 142).
قرآن کريم از نفس به عنوان بزرگترين سرمايه آدمي ياد مي کند و نفس را آنقدر ارزشمند مي داند که
اگر معامله اي صورت گيرد، جز با پروردگار عالم اين معامله نيست. به عبارت ديگر، نفس آنقدر پر بهاست که نمي تواند مورد معامله قرار گيرد مگر در برابر خلاق جهان يعني دادن نفس و گرفتن چنانکه امام صادق (ع) مي فرمايد: \"انا من بالنفس النفسية البها\" (بهاي نفس گرانبها را پروردگارش قرار مي دهم).
نفاست نفس به همين معني است يعني روح انسان به منزله يک شيء نفيس تلقس شده و اخلاق خوب به عنوان اشياء متناسب با اين شيء نفيس و اخلاق رذيله به عنوان اشياء نامتناسب با اين شيء نفيس که آن را از ارزش مي اندازد. اسلام مي گويد يک شيء با ارزش که با ارزش ترين چيزها است در شماست و آن همان روح ملکوتي شما است. مواظب باشيد اين روح ملکوتي را از دست ندهيد يا آلوده نکنيد زيرا بسيار با ارزش و نفيس است.
امير المومنين علي (ع) در نامه اي خطاب به اما حسن (ع) که در نهج البلاغه آمده است مي فرمايد:
\"اکرم نفسک عن کل دنيه\" (نفس خويش را از هر پستي، بزرگ و برتر بدار) (مطهري، 1366، ص 182).
از ديدگاه قرآن، انسان موجودي است که از فطرت الهي برخوردار است. فطرت مانند غريزه امري تکويني است يعني جزء سرشت انسان است و اکتسابي نيست، امري است که از غريزه آگاهانه تر است و مربوط به مسايلي مي شود که ما آنها را مسايل انساني مي ناميم.