مصاحبه همکاران و اعضای سایت با فریبا علومی یزدی

مصاحبه ها . مجریان صحنه ایران
ابزارها
تنظیمات نوشتاری

این مصاحبه از طرف همکاران و مخاطبان سایت ایران مجری با فریبا علومی یزدی انجام گرفته است. ضمن سپاس از همه عزیزانی که سوالات را مطرح نموده اند توجه شما را به خواندن این مصاحبه جلب می نماییم.

 درود بر شما تبریک صمیمانه بنده را به مناسبت سالگرد تاسیس سایت ایران مجری پذیرا باشید. سرکار خانم علومی عزیز هدف و چشم انداز اجرای خویش را ترسیم نمایید؟ با سپاس .مریم ملک پور


در هدف و چشم انداز اجرا به ارتقای سطح مجریگری  در ایران می اندیشم. قطعا اجرای صحنه در ایران تا جایگاه اصلی خود فاصله ی زیادی دارد و معمولا این حرفه از سوی دست اندر کاران ، جدی گرقته نشده است. از این بُعد سعی در طبقه بندی این حرفه طبق استانداردهای بین المللی  با فرهنگ ایرانی دارم. از جمله ایجاد حرفه مجری صحنه ،  سخنران اسپانسر ، مجری مجمع عمومی ، مجری میزگرد و مجری مراسم عروسی و شومنی  می باشد. 

  • - سلام خانم علومی عزیز  اولین اجرای شما کجا بود و به چه نحوی انجام شد؟ پریسا حنیفه

اولین اجرای من به دوران دانش آموزی و دانشگاهی بر می گردد و طبیعی است که نقص هایی داشته است . آنچه را بتوان به عنوان یک اجرای رسمی به حساب آورد همایشی بود در هلال احمر یزد که برای داوطلبان برگزار شد و خیلی هم خوب اجرا کردم.


  • - با وجود نیازی که اکثر اعضای گروه به حضور شما در این گروه پربار دارند و البته لطف شما به همه ی  اعضای گروه، علت کمرنگ شدن حضورتان در گروه چیست؟متشکر وسپاسگزارم.

مهدی آقابالایی

بنده در حد توان و تا آنجایی که فرصت داشته باشم در خدمت عزیزان خواهم بود و گاهی اوقات مشغله ی کاری باعث دور ماندن از گروه می شود.

  • محمد زارعی-سلام برشما

انشالله سالم و شاد باشید وهمیشه موفق .سؤالم جنبه فکری داره و نه به خاطراینکه بخوام بگم چه کتابی میخونید من هم بخونم .آخه دوست دارم مدل فکری وطرزنگاهتون به دنیا رو بدونم .

 

  • بدونم مطالعه آزادتون درچه زمینه ای هست؟ مطالعه آزاد بنده در خصوص ادبیات ، قرآن و حدیث است و موضوعات علمی مرتبط با کنفرانس های علمی.

 

  • ازچه نویسنده ای بیشتر لذت می برید؟ برای بنده نویسنده مهم نیست و مطلب مفید از هر کس که باشد را می خوانم .

 

  • واینکه چی بیشتر از هر چیزی عذابتون میده؟برای احترام متقابل ارزش زیادی قائل هستم و افراد راستگو و امانت دار را ستایش می کنم.

 

  • چرا مجريان در ايران گل نميکنند ؟

مجریان در ایران معمولا به حرفه مجریگری به عنوان تفننی نگاه می کنند و معمولا شغل دوم یا سوم آنها محسوب می گردد. یکی از دلایل عدم پیشرفت مجریان ، متمرکز نبودن روی این حرفه است. یکی دیگر از دلایل عدم موفقیت ، تقلید از دیگر مجریان است. هر کس باید بتواند در این حرفه خلاقیت داشته باشد و متمایز از دیگران عمل نماید و تاثیرگذار باشد.


-سلام استاد ارجمند
حضرتعالی معرف حضور همگان هستید و از پرسش سوالات بیوگرافی خودداری می کنیم.

  • از میزان علاقه مندی خودتون به اجرا توضیح بدید.

من عاشق حرفه اجرا هستم.

  • از چه زمانی شروع به اجرا کردید و متوجه شدید که در این زمینه استعداد دارید؟ (خاطره اولین اجرای رسمیتون را تعریف کنید).

در زمان طفولیت قرآن را با صوت و اشعار کودکانه را برای جمع می خواندم و مورد تشویق قرار می گرفتم. در مداحی سرآمد بودم و روخوانی درس در دبیرستان و دانشگاه به عهده ی بنده بود. به تدریج متوجه شدم برای اجرا استعداد دارم ولی آن را جدی نگرفتم. اولین اجرای من به دوران دانش آموزی و دانشگاهی بر می گردد.

 

  • راز پیشرفت و موفقیتتون در اجرا چه کسی و یا چه چیز بوده است؟

راز پیشرفت بنده در وهله اول توکل به خدا ، و در موارد بعدی فراگیری علوم قرآنی و قرائت ، تدریس رشته ادبیات  و مهم تر از همه اخلاق خوب و مردم داری بوده است. در این راه افراد زیادی به من کمک کرده اند.

  • توصیه و سفارشتون به کسانی که در زمینه اجرا کار می کنند چیست؟

پس از استعانت از قادر متعال، با آیات قرآن و احادیث مانوس یاشند. متون نظم و نثر ادب پارسی را با دقت بخوانند. در ارتقائ سخن و سخنوری اهتمام ورزند. دامنه ی لغات را افزایش دهند. تمرین و ممارست نمایند. از هیچ شکستی نهراسند. با تمام قوت و توان به پیش تازند. دایما به دنبال مطلب تازه باشند و قدر وقت را بدانند و استفاده ی بهینه نمایند. با افراد فرهیخته و تحصیل کرده معاشرت و مصاحبت نمایند. همیشه قلم و کاغذ به همراه داشته باشند و هر مطلب جدید را یادداشت نمایند.

همه اجراهای شما عالی است ولی بهترینشون از نظر خودتون چه اجرایی بوده است؟

از نظر بنده هر همایشی که مخاطبان راضی باشند و به هیجان برسند زیباست و مخصوصا در مراسمی که افرادی را می بینم که اشک شوق می ریزند. درآوردن اشک شوق در یک همایش اوج کار من محسوب می گردد.

  • لطفا در یک کلمه یا جمله کوتاه این کلمات را توصیف کنید:

مجری: الگوی فرهنگ یک اجتماع

تریبون: هر چه کوتاه تر بهتر

شعر: شعر من آیینه عشق من است

کلام: عصای معجزه گر من

فریبا علومی یزدی: بانوی سخن

عشق: عشق ما را تا دل خورشید برد / بر فراز قله ی امید برد / چون صدف پر کرد ما را از گهر/ پس دل ما را چو مروارید برد

زیبایی: متشکرم

تپق: آنچه مخاطبان دوست دارند از مجریان ببینند

تشویق: انرژی مضاعف برای مجری . مخصوصا وقتی فی البداهه از جانب مخاطبان باشد

ادبیات ایران زمین: ادبیاتی شایسته فرهنگی بهتر

ایران مجری: دوست روابط عمومی ها

U24: سر به هم آورده دیدم برگ های غنچه را /  اجتماع دوستان یکدلم آمد به یاد

با آرزوی شکیبایی، تدبیر، دانایی و توانایی بسیار از ایزد بخشنده .موید و منصور باشید


  • علی مهربانی- با سلام خدمت استاد ارجمندم سركار خانم علومي سوالات اينجانب به شرح ذيل است در چه كلاسهايي براي مجري گري شركت كرده ايد؟

بنده در هیچ کلاس مجری گری شرکت ننموده ام.

  • مطالب ارائه شده آيا از طرق مشاورين خاصي به شما مي رسد؟

بله من مشاوران خوبی دارم  و در زمینه های مختلف از نظرات آنها استفاده می کنم.

  • متن اجراهاي سر كار از كدامين منابع است؟

متن های اجرا را خودم می نویسم ولی از منابع مختلف و اینترنت  و بروشور ها  استفاده می نمایم . گاهی اوقات هم به دوستان شاعرم سفارش شعر می دهم تا برای موضوع خاصی ، شعر بگویند.

 

  • آيا براي موفقيت كساني كه نيروي بالفعل دارند چه پيشنهادي داريد؟

فکر کنم منظور شما نیروی بالقوه است . کسانی که استعداد سخنوری دارند باید در قالب آکادمیک به پرورش فنون سخنوری بپردازند. آنها باید ابتدا یا توامان گویندگی را یاد بگیرند  و به اجرای صحنه بپردازند. در این مرحله نباید از هیچ شانسی برای سخنرانی در هر جمع رسمی یا عمومی یا خصوصی چشم پوشی نمایند.

  • چه بايد كرد تا مشكلات واژه بندي حل شود؟

مشکلات واژه بندی یا مهندسی کلام احتیاج به تمرین و ممارست فراوان دارد ولی مهمتر از آن واقف شدن به اهمیت موضوع است. برای بعضی هنوز اعجاز سخن مشخص نیست و همین طور با مهندسی کلام بیگانه اند.

در پايان از محبت شما بي نهايت سپاسگزارم و اميدوارم جلسه اي براي آشنايي همه اعضاء در طول سال برنامه ريزي شود انشالله/ بله . متشکرم. گردهمایی های سالانه در دستور کار قرار دارد.

  • - چرا به پیامک ها جواب نمی دهید؟

با توجه به انبوه پیامک ها امکان پاسخگویی برایم مقدور نیست و بیشتر پیامک ها  بدون نام ارسال می گردد  . تلاش می کنم راهکاری را برای این پل ارتباطی ایجاد نمایم.


مهدی نجفی .- با سلام و تشکر

 آیا مبنای خاصی برای قبول مجری گری مراسم ها دارید و یا اینکه به هر مراسمی دعوت شدید می پذیرید؟ بله. مبنای خاصی برای برای پذیرش اجرا دارم. مراسم های میدانی و عمومی را نمی پذیرم . مراسم سیاسی و کمپینهای تبلیغاتی را قبول نمی کنم.


- با سلام خدمت شما همکار محترم.

  • در اجرای صحنه و در مراسمهای رسمی چقدر خود را مقید میدانید که برای خوش آمد افراد سیاسی سخنرانی خود را معطوف کنید ؟

بنده از روی ادب به همه میهمانان مراسم خوش آمد می گویم و از نظر حرفه ای نسبت به مقامات به ترتیب رتبه احترام می گذارم. در هر صورت شاید یک مقام سیاسی که در یک کنفرانس بهترین خیر مقدم ویژه را از من بگیرد در مراسم دیگری اصلاً از وی نام هم نبرم. پس احترام بنده حرفه ای و از روی وظیفه و طبق آیین تشریفات کنفرانس هاست.

  • چقدر فکر میکنید برخلاف نظر خود از نظر اعتقادی ،خود را تنها ملزم به اجرای صحنه میکنید و آیاسعی میکنید مواردی را که با اصول فکری شما در تضاد هستند را در اجرای خود مد نظر قرار دهیدیا اینکه فقط به فکر انجام بهترین اجرا در برنامه هستید؟ ممنون

اعتقادات  من در اجرای صحنه ی  من جایی ندارد. ولی  طبیعی است که اصول فکری هر کس روی کلام وی متجلی می شود ولی یک مجری حرفه ای باید فراملی عمل نماید . دقیقا مانند یک داور مسابقات ورزشی وگر نه امنیت شغلی خود را از دست خواهد داد . در کل وظیفه مجری این است تا نزدیک و در راستای اهداف کنفرانس  صحبت نماید حتی اگر مخالف نظر وی باشد.

 

  • چرا مجري نداريم که در مراسم اسکار بتواند اجرا داشته باشد ؟ يعني چرا مجري در ايران رو نمي آيد ؟


خوب . شما ببینید ما در ایران چند مجری حرفه ای داریم تا جواب شما آسانتر شود. متاسفانه مدت زمان زیادی است  که به جای اینکه سیاست در خدمت هنر و ... باشد برعکس این اتفاق افتاده است و هنر و ... در خدمت سیاست قرار گرفته است. سیاست مداران وارد مسائل هنری  شده اند و برای خودشان اعتباری به هم زده اند. این کار در نفس خود باعث حریمی می شود که هنرمند واقعی را بالاتر از خود نمی پذیرد .

از طرفی مجریان به عنوان شغل اصلی به حرفه خود نمی نگرند .نمونه بارز آن در صدا و سیماست. مجریان صدا و سیما تا تجربه ای پیدا می کنند و در کارشان رونقی حاصل می شود جذب مشاغل دولتی می شوند. هنر در نفس خود احتیاجی به دولت ندارد "هنرمند اگر از دولت بیفتد غم نباشد که هنر در نفس خود دولت است و هنرمند هرجا رود قدر بیند و  بر صدر نشیند."


مجری گری همچون هر حرفه دیگر نیاز به تلاش مستمر و یادگیری علوم و فنون اجرا دارد. ولی در ایران با به دست آوردن اندک شهرتی یادمان می رود کجا بودیم و چگونه بودیم. از طرفی ایجاد رانت برا ی جذب طیف خاصی از مجریان باعث می شود تا این حرفه جذاب به سطح پایین نزول نماید و یک فوتبالیست هم به خودش اجازه بدهد تا با لابی ، مجری شود. برای اینکه ملاک انتخابشان ، سخنشان نیست  .

  • سوال : سرکار خانم علومی شما در سایت ایران مجری و در پست های مختلف زیاد از نام خود استفاده نموده اید و یک جورایی خودتان را زیاد تحویل گرفته اید. این یک سبک است یا خودستایی؟

از چند منظر می توان به این موضوع نگریست. برای جلوگیری از سرقت مطالب ارزشمندی که در سایت قرار دارد و قبل از اینکه رتبه سایت به جایگاه خود برسد ، نام بنده در مطالب درج می شد تا مالکیت معنوی مطالب حفظ گردد . از طرفی بنده منادی اعتماد به نفس برای زنان و مردان جامعه هستم و این کار را با مشق عملی به مخاطبان سایت دیکته می نمایم. در نهایت از منظر فرهنگی و برای دفاع از شان خانم ها  و زنان  سرزمینم تلاش می نمایم تا فرهنگ نام نبردن از خانم ها  که به اشتباه در فرهنگ جامعه رایج شده است را بهبود بخشم و در این راه به نام بانوی دو عالم فاطمه (س) اقتدا نموده ام.

 ضمن عرض سلام
ایمان کاظمی

  • - لطف کنید بفرمایید اصولا چه شخصیت های توانایی مجری گری را دارند؟

این سوال را نمی توان در چند سطر جواب داد ولی در کل مردان و زنانی  که از نظر «هوش هيجاني» سرشار  هستند چون از نظر اجتماعي متوازن، خوش برخورد و بشاش هستند و در مقابل افکار نگران کننده يا ترس آور مقاومند می توانند سخنوران خوبی شوند و اگر  هوش کلامی خوبی داشته باشند، مستعد نخبه شدن در سخنوری هستند  و با ممارست و تمرین می توانند مجریان ماندگار و اثرگذاری  شوند .

سلام-رضایی راد -

  • شاید این سوال تکراری باشد ولی دوست دارم رمز موفقیت خود را کاربردی بفرمایید.

- توکل به خدا :   تكيه بر تقوا و دانش در طريقت كافري است    راهرو گر صد هنر دارد توكل بايدش

 

- عشق به خدا  : تا مرا عشق تو تعلیم سخن گفتن کرد    خلق را ورد زبان مدحت و تحسین من است

- عشق به خلق خدا : به جهان خرم از آنم که جهان خرم از اوست   عاشقم بر همه عالم که همه عالم از اوست

- عشق به کار :  هر که در هر کار با عشق است یار      کار او باقی است اندر روزگار

همت و تلاش : همت قوی کن که از مدد رهروان عشق    کان بار را به قوت همت توان کشید

بهبود مستمر و انتقال تجربه :  ساقيا در گردش ساغر تعلل تا به چند    دور چون با عاشقان افتد تسلسل بايدش

 

  • - نوع اجرای شما کاملا منحصر به فرد است و من واقعا دوست دارم  مجری  صددرصد توانمند و موفق باشم باید چکار کنم؟

دوست داشتن کافی نیست. ما یک plan داریم و یک planing  . خیلی ها پلن دارند ولی اندک افرادی پلانینگ دارند. برای یک مجری توانمند شدن باید حرکت کرد و هر روز خود را در ترازوی موفقیت ارزیابی کرد. باید انتقاد پذیر بود  و در جهت رفع مشکلات اهتمام نمود. باید خواست و کوشید. کسی تا کنون ندیده است کسی دوست داشته باشد پزشک شود و بعدا با ملاقات با پزشکان زیادی او هم پزشک شده باشد. باید مانند هر حرفه دیگر سالهای مدیدی را به صورت مستمر تلاش و کوشش نمود. بعد از مدتی نمی توان خوب صحبت نکرد و مردم  این موضوع را درک می کنند و سعی می کنند از علم و تجربه شما در ارتقای اهدافشان استفاده نمایند.

ذره را تا نبود همت عالی "حافظ"                        طالب چشمه ی خورشید درخشان نشود

  • - از نظر شما بهترین مجریان تلویزیون خانم و آقا چه کسانی هستند و بدترین مجری تلویزیون؟ نام ببرید و از کلی گویی بپرهیزید.

نمی توان در یک مصاحبه از افراد خاصی نام برد ولی ما در تلویزیون مجریان خوب داریم و مجریان خیلی بد هم داریم. من هیچ کدام را کامل نمی بینم و هر شخصی در بعضی از برنامه ها موفق می بینم که شاید همان شخص در برنامه های دیگر ضعیف عمل نماید. باید در نظر داشت که مجریان تلویزیونی حوزه ی عمل زیادی ندارند و مجبورند در قالب های خاصی برنامه اجرا نمایند و این از قضاوت صحیح به دور است. از طرفی بنده همه مجریان و گویندگان را نمی شناسم و قضاوت بنده کامل نیست.

  • نظرتان در مورد اجرای عادل فردوسی پور چیست؟

آقای فردوسی پور برنامه پرطرفداری را اجرا می کنند . مخاطبان زیادی هم دارند ولی از نظر فن بیان جای کار بیشتری دارند . برایشان آرزوی موفقیت دارم.

  • - سطح برنامه های صدا و سیما را چگونه ارزیابی می کنید؟

بنده کمتر فرصت می کنم  برنامه های تلویزیون را ببینم ولی صدا و سیما تا جایگاه  یک رسانه خوب فاصله زیادی دارد و سعی در کنترل هنرمندان و مجریان به سبک سنتی دارد . خلاقیت در صدا و سیما تعریف نشده است . صدا و سیما با حلقه های بسته و افراد محدودی و در قالب های قدیمی و بعضا جدید و کاملا تقلیدی ، به تولید برنامه می پردازد . کمتر نوآوری ایرانی در برنامه ها دیده می شود  و بعضی از برنامه های مغایر با فرهنگ و ادب ایرانیان  به روی انتن می رود . امیدوارم در آینده  نزدیک ، رسانه ای در شان تمام فارسی زبانان داشته باشیم.

  • - از اینکه صدا و سیما تصویر مجریان صحنه را حذف می کند چه نظری دارید؟

این سوال را باید از مسئولان صدا و سیما پرسید. این هم یک نوع نگرش است. تا چندی پیش در کنفرانس ها برچسب های آب معدنی را برمی داشتند. ولی این کار در حال حاضر به عنوان یک عمل ناپسند تلقی می گردد.هنوز در صدا و سیما یک مجری صحنه ، حکم کالای تبلیغاتی را دارد که نباید دیده شود.

اگر چه نام بردن عوامل پشت صحنه سریال های تلویزیونی در رده های خیلی پایین در سطح افراد کم سواد هم در لیست تقدیر قرار می گیرد و با برگزاری مراسم تقدیر از آنها در جشنواره های تشریفاتی تشکر و تقدیر می شود و اتفاقا پخش زنده هم می شود ولی از نشان دادن و نام بردن و یا  زیر نویس نام مجریان صحنه  حتی اگر در یک جشنواره ملی و با حضور مقامات ارشد هم باشد شانه خالی می کنند و این در حالی است که بعضی از نور چشمان مدیران سازمان ، تمام اجرایشان به صورت زنده پخش می گردد. این سطحی نگری ها با  انسان هایی از این تبار ، اعتبار نمی یابد . البته نبود انجمن صنفی مجریان باعث شده است تا خیلی از حقوق این صنف هنرمند و این شغل پر استرس پای مال گردد.

 

سرکار خانم علومی سلام

چی شد که شما تقدیر نامه ها را می نویسید؟

بنده با توجه به اینکه فارغ التحصیل ادبیات هستم مراجعه کنندگان زیادی برای تقدیر نامه داشتم و معمولا این تقدیر نامه ها مورد توجه افراد قرار می گرفت . این توجه یک حس احترام به من می داد و تشویق می شدم تا در تقدیر نامه ها دقت بیشتری نمایم. زمانی این تقدیر نامه ها در صندوق پستی بنده زیاد شد و آنها را به صورت یک پست در وبلاگ انتشار دادم . مراجعه کنندگان زیادی برای این تقدیر نامه ها بود و سفارشات متنوع به من ارسال می شد . کم کم احساس کردم باید مطالعاتم را بیشتر کنم و برایم ورود به شاخه های علمی مفید بودند و در راستای کار حرفه ای بنده هم موثر بودند.

و آیا همه تقدیر نامه ها را شخص خودتان می نویسید؟

بله. همه تقدیر نامه ها را خودم می نویسم .

آیا انتقاداتی به تقدیر نامه هم دارید ؟ بله گاهی افراد انتقاد هم می کنند  و بنده ملزم به جواب گویی هستم و اتفاقا این انتقاد ها باعث این شده است که تقدیر نامه ها را کارشناسی شده تر بنویسم.

چند سوال بابت تقدیر نامه ها:

زیباترین تقدیر نامه شما از دید خودتان :سپاس نامه از هنرمند نقاش /شاهکار ادبی فریبا علومی یزدی

مشکل ترین تقدیر نامه ای که نوشتید؟تقدیرنامه روز عصای سفید، روز جهانی " ایمنی نابینایان "

به تقدیر نامه هایتان نمره چند می دهید؟ از 20 نمره 20 می دهم.

فرق تبجیل و تجلیل و تقدیر و سپاس چیست؟ تبجیل و تجلیل به یک معنی هستند و به معنای بزرگداشتن و احترام گذاشتن است . تقدیر به معنای قدردانی کردن است  و لوح تقدیر یک قدردانی معنوی است . گاهی اوقات از افراد تجلیل می شود ولی تقدیر نمی شود . این موضوع بیشتر در همایش هایی که برای تجلیل از قشر خاصی برگزار می گردد به طور مثال تجلیل از خبرنگاران در روز خبر نگار . اگر در این مراسم به خبرنگاران هدیه ای هم تعلق بگیرد ، می شود مراسم تقدیر و تجلیل از خبرنگاران. سپاس هم معنی تشکر و سپاس نامه ها معمولا در خصوص کسانی است که شایسته تقدیر هستند ولی در مسابقه یا مراسمی حائز رتبه نشده اند.

  • تقدیر نامه شما خیلی اثرگذارند  یعنی دقیقا به هدف می زنند و اثرات دراز مدتی را بر روی مخاطب می گذارد آیا خودتان هم تحت تاثیر قرار می گیرید؟

تقدیر نامه های بنده اکثراً انگیزشی هستند . من خودم را در قالب دریافت کننده نامه می بینم و بعضی اوقات با نامه های خودم گریه می کنم و اشک شوقم جاری می شود. یکی از نامه هایی که فکر می کنم خیلی اثر گذار نوشتم ؛ نامه یک دوست مقیم خارج از کشور به یک ایرانی دربند بی گناه در زندان آلمان بود. این نامه در ماه رمضان و برای فرستادن به زندانی همراه با اطعمه مورد علاقه وی بود. 

  • برای هر تقدیر نامه به چه اندازه زمان احتیاج است؟

بستگی به موضوع و نوع نامه دارد . این مدت بین 10 دقیقه تا 3 ساعت  متغیر است . تقدیر نامه هایی هم بوده اند که بیش از یک هفته فکر من را مشغول به خود نموده اند.

  • نظرتان راجع به  تمدن و فرهنگ ایرانی و اسلامی چیست و چرا ارزش زبان فارسی روز به روز کم می شود و  کلمات عربی به وفور در ادبیات فارسی وارد شده است؟

تمایل دارم قبل از اینکه سوال شما را جواب دهم به نکاتی اشاره نمایم . فرهنگ و تمدن با وجود تعاریف زیاد ، دارای وجه تسمیه و تفریق هستند.

کلمه فرهنگ تشکیل شده است از "فره" به معنای شکوه و عظمت و "هنگ" به معنای سنگینی و وقار .

زدانا بپرسيد سپس دادگر /كه فرهنگ بهتر بود يا گهر؟

چنين دادپاسخ بدو رهنمون /که فرهنگ باشد زگوهرفزون


كه فرهنگ آرايش جان بود /زگوهر سخن گفتن آسان بود


گهر بي هنر زار و خوار است و مست/به فرهنگ باشد روان تندرست  (فردوسی)

و در یک نگاه کلی فرهنگ مجموعه ای از آداب و رسوم ، عادات و عقاید و ارزشهای حاکم بر جامعه در جوامع مختلف است که نوع آن متفاوت است و از نسل های گذشته به نسل حاضر و از نسل حاضر به نسل اینده منتقل می شود که قطعا ثابت نمی ماند و در جریان زندگی دچار تغییر و تحول می گردد.

تمدن مجموعه ای از آداب و رسوم است که در پرتو ابداعات و اختراعات ایجاد می شود که ممکن است به علت ارتباط یک جامعه با چند جامعه دیگر و وجوه مشترکی مانند زبان ، جغرافیا ، نظام سیاسی و ... شکل گرفته باشد . مانند تمدن ایران ، تمدن مصر و تمدن اروپا

بنابر این  تمدن پدیده ای پویاست که هویت هر جامعه است . با شناخت تمدن هر جامعه می توانیم نسبت به جهان بینی و دیدگاه آن جامعه دست یابیم.

به این دو نکته توجه نمایید :

1- همه جوامع دارای تمدن نیستند اما کمتر می توان جامعه ای را  یافت که بدون فرهنگ باشد.

2- تمدن ایرانی شامل  قومیت های مختلفی همچون ترک ، لر ،کرد ،فارس و ... می باشد که دارای فرهنگهای مختلف  هستند ولی همه این  اقوام در شکوفایی تمدن ایران نقش داشته اند.

بنابر این تمدن ایرانی ما و فرهنگ اسلامی ما  هر دو ارزشمند هستند .

و اما قسمت دوم سوال :" چرا ارزش زبان فارسی روز به روز کم می شود و کلمات عربی به وفور در ادبیات فارسی وارد شده است؟ "بحث مفصلی است .

بنده  به عنوان کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی و مطالعات مستمری که در این راستا دارم ؛ نظر کارشناسی خودم را دارم و بر روی آن هم اصرار می نمایم . اخیراً در برنامه ای که در شبکه عربی lbc - تلویزیون لبنان داشتم همین  موضوع به شکلی دیگری  مطرح شد .

زبان از ابزارهای بنیادی پیوند و هم اندیشی بین انسان ها از روزگاران کهن تا به امروز بوده است . پیشرفت های دنیای امروز متاثر از زبان و قدرت ارتباطی آن بوده  و بدیهی است زبان های بزرگ دنیا که حاصل اندیشه ، فرهنگ و باورهای عمیق بوده اند ، نقش بیشتری در شکل گیری وضع کنونی داشته اند.

زبان فارسی از جمله زبان هایی است که توان تفهیم و تفاهم در علوم گوناگون  بشری را داشته  و دارد. زبان هایی که وسیله ی انتقال تمدن های بزرگ بوده اند ، همچون زبان فارسی به دلیل غنا و گذشته ی پر بار خود ، بخش مهمی از فرهنگ جهانی اند.

هنگامی که دانشمندان خراسان و ماورالنهر تفسیر کبیر محمد بن حریر طبری را به زبان فارسی ترجمه کردند و زمانی که دانشمندی چون ابوریحان بیرونی کتاب التفهیم را در نجوم نوشت و یا وقتی کتاب های ابن سینا دانشمند بزرگ ایرانی در طب ، حقوق و فلسفه به دنیای علم راه پیدا کرد، این زبان بار علمی گرفت .

تاریخ زبان فارسی نه تنها سرگذشت اندیشه و تمدن ایرانی و فرهنگ  اسلامی  مردم ایران ، بلکه سرگذشت بسیاری از مردمی است که روزگاری دیرین در این خطه ی پهناور زندگی کرده اند. وجود صد ها هزار نسخه کتاب های خطی در کتابخانه های  شخصی و دولتی هند ، پاکستان ، افغانستان ، ترکیه و قفقاز گواه روشن این مدعاست.

جاذبه این زبان شیرین که حافظ از آن به "قند پارسی" تعبیر می کند به اندازه ای است که هرگز رنجور نخواهد شد و مهجور نخواهد ماند و همواره نزد مردم صاحب نظر عزیز خواهد ماند.

شکرشکن شوند همه طوطیان هند       زین قند پارسی که به بنگاله می رود

امروزه رویکرد دانشجویان ، استادان و اندیشمندان کشورهای مختلف برای آموختن زبان و ادب فارسی برای ارتباط بیشتر با فرهنگ غنی ایرانیان و اشنایی با تمدن تاثیر گذار آنان روز به روز بیشتر می شود . این پیوند جاودانی است چون زبان فارسی جاودانه است، این دوستی همیشه تازه و باطراوت است زیرا فارسی همواره تازه و با طراوت خواهد بود و نوید بخش دوستی و مهر و محبت و مودت است.

زبان فارسی در بر دارنده ی فرهنگ ملی و اسلامی ماست. در بیان اهمیت شایان آن همین بس که به عنوان دومین زبان عالم اسلام و نخستین زبان عرفان اسلامی در بردارنده ی گنجینه ی ارزشمندی از متون مهم اسلامی است.

از طریق زبان فارسی می توانیم از اثار ارزشمند گذشته ی خود بهره مند شویم ؛ آثار ارزشمندی که ارزش ها و خصایل انسانی را به بهترین و نیکوترین مرتبه ی ممکن به منصه ظهور می رساند.

معارف عمیق ، دقیق ، وسیع و وثیقی که در دل آثار منثور و منظوم ادبی نهفته است به عنوان سرچشمه ی جوشان از پاکترین و زلال ترین منابع فکری برای تشنگان ، عاشقان و مشتاقان و صاحبنظران و صاحبدلان و عارفان حق و حقیقت است.

زبان فارسی زبانی زنده و متعلق به جامعه ای زنده و پویاست. تا قرن پنجم یعنی زمان فردوسی شاعر بزرگ و نامدار و صاحب اثر سترگ شاهنامه آثاری از کلمات ، ترکیبات و تعبیرات و اصطلاحات زبان عربی در آثار بلیغان و ادیبان آن زمان نیست و پس از ان در آثار شعرای قرن ششم به بعد چون سعدی ، کلمات و ترکیبات عربی به وضوح دیده می شود و علت بارز آن تحصیل شاعران نامداری چون سعدی در نظامیه بغداد و ورود عرفان به ادب پارسی است.به گونه ای که شاعران شعر خود را به طور ملمّع یا کاملاً عربی می سرودند و جهت تحکیم و تقویت کلام خویش از طریق استشهاد به آیات کریمه الهی و استناد به احادیث و روایات از طریق درج و حل اقدام می نمودند. با تفحص و تدبّر در آثار این شاعران این پدیده به وضوح عیان می گردد.

سَلِ المصانع رکباً تهیم فی الفَلوات (ی)       تو قدر آب چه دانی که در کنار فراتی؟

پس از سعدی ، شاعران دیگری نیز از این روش و سبک . سیاق پیروی و تبعیت نمودند  چون حافظ شیرازی

الا یا ایها الساقی ادر کاساً و ناولها    که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکل ها

و یا   « آن تلخ وش که صوفی ام الخبائثش  خواند     اشهی لنا و احلی من قُبلةٍ العذارا»

به نظر شما علت این امر چیست؟ آیا صرفاً برای تفاخر و فضل فروشی بوده است؟ خیر . فخامت ، جزالت ، سلاست ، اصالت و استحکام زبان عربی که فصاحت و بلاغت آن منبعث از قرآن کریم است ؛ این امر را سبب گشته است.

مَثل  اعلای فصاحت و نمونه ی اجلای بلاغت ، قرآن کریم است . خداوند بزرگترین مفاهیم را با بهترین و نیکوترین بیان برای هدایت جهانیان بیان داشته است.آخرین معجزه ی الهی ؛ قرآن کریم در کلام و به زبان عربی است. 75% کلمات زبان فارسی از زبان عربی است .زبان عربی و زبان فارسی جزء لاینفک و مکمل و متمم یکدیگرند . زبان دین ما عربی است . قطعاً نمی توانیم زبان عربی را از زبان فارسی منفک و جدا سازیم . هر چه از کلمات پر نغز و پرمغز عربی در سخنرانی و سخنوری بیشتر استفاده کنیم علاوه بر زیبایی کلام و دل انگیزی لحن ، فخامت ، جزالت و استواری کلام را سبب می گردد. به عبارتی زبان پارسی با ظرفیت بالای خود با استخدام کلمات زیبای عربی به غنای خود افزوده است.

 

با تشکر از همکاران و مخاطبان سایت ایران مجری. سوالات تکراری حذف  شده است و بعضی از سوالات به دلیل پاره ای مسائل به صورت خصوصی جواب داده شده اند. متشکرم از شما مخاطبان و خوانندگان عزیز .