مراقب آنچه می گوييد باشيد! سلسله نکات تخصصی برای سخنرانان از دکتر فریبا علومی یزدی
بسيار مهم است که در سخنرانی تان مراقب آنچه می گوييد باشيد.لغات و گفتار اشتباه می تواند اعتبار شما را تحت تاثير قرار داده و هر تاثير مثبتی که سخنان شما می توانست داشته باشد را از بين ببرد.
من این مبحث را با دو سوال آغاز می کنم :
چگونه می توانيم از معذرت خواهی به خاطر آنچه که می گوييم اجتناب کنيم؟
چگونه می توانيم مطمئن باشيم که آنچه که در سخنرانی می گوييم می تواند اعتبار و اطمينان قابل قبولی برای ما از جانب مخاطبان مهيا سازد؟
ولی قبل از این که جواب این سوالات را بررسی کنیم شاید بخواهید یک نگاه جالبتری به آن داشته باشیم.
شما حتماً دیده اید که بیشتر سخنرانان عمومی همیشه در ابتدای سخنرانی خود شروع می کنند به معذرت خواهی . به علت های واهی هم استناد می کنند. به طور مثال دعوت نداشتن برای سخنرانی، آمادگی نداشتن برای سخنرانی ، دیر خبردار شدن برای سخنرانی ، مشغله زیاد ، داشتن جلسه کاری در پیش رو ، گرفتن وقت دیگران و ...
ما در مرحله ای هستیم که امیدوارم با این جملات منفی و غیر حرفه ای خدا حافظی کرده باشید .با این فرض ما برای حرفه ای ها جواب سوال را این گونه می دهیم.
اول از همه "بداهه گويی" نکنيد و سخنان خود را از قبل تمرين و مرور کنيد.
در موقعيت های سخنرانی عمومی، هيچ جا و فرصتی برای اينکه پيش از ادای کلامتان، راجع به آنچه می خواهيد بگوييد فکر کنيد وجود ندارد. اما اگر به خاطر موقعيتی که داريد از شما خواسته شود که سخنان بيشتری بگوييد، برای خود داستان ها يا توضيحاتی را که می توانيد از آنها در موقعيت هايی فی البداهه استفاده کنيد، آماده داشته باشيد. سپس می توانيد اين اطمينان را داشته باشيد که مخاطبان، آنچه را که می گوييد خواهند پذيرفت.
دوم اينکه، مخاطبان خود را به خوبی ارزیابی کنيد.
گروه های مختلفی از افراد که هر کدام به نوبه خود می توانند به گفته های شما حساس باشند، برای گوش فرا دادن به سخنانتان در سخنرانی شما حاضر شده اند. برای مثال، اگر افراد مسن در بين مخاطبان به چشم می خورند، حواستان را به صحبت هايی که پيرامون دوره بازنشستگی يا فعاليت هايی که در اوقات فراغت و بيکاری انجام می شود و يا در مورد دوره پيری، به زبان می آوريد، خوب جمع کنيد. به لغات و عباراتی که بيش از يک معنی دارند و می توانند باعث رنجاندن مخاطبانتان شوند خوب دقت کنيد. بعضی لغات، معانی مختلفی دارند و اگر می خواهيد مطمئن شويد که مخاطبانتان همان معنی که انتظار داريد را بفهمند، آن لغات و واژه ها را به درستی استفاده کنيد.
سوم، آنچه را که می خواهيد بگوييد ، تمرين کنيد.
در بيشتر موارد شما نمی توانید دقيقا آنچه را که می خواهيد بگوييد ؛ به خاطر بسپاريد و يا بنويسيد، اما می توانید که متن سخنرانی خود را با صدای بلند تمرين کنيد. انجام اين کار تا حد زيادی از ايجاد خطا در بيان کلام در هنگام سخنرانی واقعی به شما کمک می کند.
به ياد داشته باشيد: اگر آنچه را که می خواهيد بگوييد تمرين نکنيد، سخنرانی واقعی که انجام می دهيد برايتان حکم جلسه تمرين را دارد و یقیناً اشتباهاتی در حين سخنرانی پيش خواهد آمد. با تمرينی که از قبل انجام می دهيد می توانيد راه و روشی که بهتر است را تشخيص داده و به آن شيوه صحبت های خود را ارائه دهيد و يا می توانيد بعضی از عبارات که لزومی به گفتنشان نيست را حذف کرده و هر جا نياز به توضيحات و اطلاعات بيشتری داريد می توانيد با افزودن عباراتی بر گفته های خود تاکيد بيشتری داشته باشيد.
شما در تمرین با کلمات یا اصطلاحاتی مواجه می شوید که تلفظ آن برای شما با احتمال لکنت زبان همراه است .مانند "تاجر تو چه تجارت می کنی" . شما باید این کلمات را عوض نموده و از مترادف آنها استفاده نمایید.
اگر با دقت به آنچه که می خواهيد در سخنرانی تان بگوييد ملاجظه و توجه کنيد، به خاطر آنچه می گوييد معذرت خواهی نخواهيد کرد زيرا اشتباهی مرتکب نخواهيد شد. زمانی را پيش از انجام سخنرانی برای انجام کارهايی که در بالا به آنها اشاره شد، اختصاص دهيد؛ برای اينکه نخواهيد به خاطر آنچه می گوييد عذرخواهی کنيد، بايد از خجالت کشيدن و منزوی بودن و هدر دادن زمان خودداری کنيد.
یادمان باشد اگر چه گاهی عذر خواهی لازم است ولی عذر خواهی برای سخنران یک نکته منفی محسوب می شود.
سخنرانان غیر حرفه ای عذر خواهی را نوعی ادب می دانند.