عزت نفس و کودکان

فرزندان در ديدگاه اسلام حقوقي دارند که پدر و مادر بايستي آنها را مراعات کنند مانند حق تربيت، نام نيکو و ....

روش هاي ايجاد کرامت در کودکان:

1- ناميدن کودک به اسامي نيکو:

پيامبر اکرم (ص) فرمود: \"يا علي حق الولد علي والده ان يحسن اسمه و ادبه\" ياعلي انتخاب اسم خوب و ادب حقي است که هر فرزند به پدر خود دارد.

2- احترام به کودک:

در جامع الاخبار آمده است \"اذا سميع الولد فاکر مواله واوسعواله في امجالس و لا تقبحو اله وجها\" وقتي که نام فرزندان را مي بريد او را گرامي بداريد و جاي نشستن را براي او توسعه دهيد و نسبت به او روترش نکنيد . پيامبر در اين حديث موضوع احترام فرزندان را به اولياء گوشزد مي کند زيرا کودکي که مورد بي اعتنايي و توهين ديگران قرار گيرد دچار حس حقارت و خود کم بيني مي شود تمام افراد انساني از توهين و هتک حرمت و زايل شدن شخصيت هود ناراحت مي شوند انسان تمنا و آرزوي احترام دارد و اگر براي او اهميتي قايل نشود دچار ناراحتي هاي رواني نظير حقارت مي شود و اين عارضه در کودکان که عاطفي تر و حساس تر هستند به شکل بارزتري نمود پيدا مي کند راجرز احترام بدون شرط به کودکان را اساس تشکيل عزت نفس در آنان مي داند (شاملو، 1378، ص 114).

3- محبت و ترحم به کودکان:

نياز به دوست داشتن از نيازهاي رواني کودک است دوست داشتن يعني قبول او به عنوان يک انسان ارزشمند نزد والدين، و اين قبول داشت به عزت نفس منجر مي شود. از جمله اموري که محبت به کودکان را مي رساند و بوسيدن آنهاست. ترحم به کودکان انجام وعده موجب احساس شخصيت در آنان مي شود چرا که به او اهميت داده و براي وعده هايي که به او داده شده اهميت قايل شدن براي تو را مي رساند و اين مساله در پرورش عزت نفس او موثر است.

4- عدم تحميل بي جا به کودک:

اگر انتظارات والدين ما فوق طاقت کودکان باشد و بر آنان تحميل شود، عزت نفس آنان کاهش مي يابد زيرا در مقابل کاري که خارج از اتوان اوست دچار شکست شده و به دنبال اين شکست عزت نفس او کاهش مي يابد و بايد کودک را به عنوان يک کودک پذيرفت، بر توانايي هاي او ارج نهاد و از آنچه در توان او نيست صرف نظر کرد تا او به سرکشي، دروغ و .... که از پيامدهاي ذلت نفس است دچار نشود.

5- عدم تنبيه به خصوص تنبيه بدني:

انسان جايز الخطاست و کودک به دليل رشد عقلي کافي، نداشتن تجربه و محدود بودن ميزان يادگيري هايش دچار خطاي بيشتري مي شود. اسلام با نهي از تنبيه به خصوص تنبيه بدني راه را براي بروز احساس حقارت مي بندد.
علي (ع) فرمود: \"لا تضربه و اهجره و لا تطل\" فرزندت را مزن و براي ادب کردنش از او قهر کن ولي مواظب باش قهرت طولاني نشود و زود آشتي کن.

6- رعايت مساوات و عدم تبعيض بين کودکان:

اگر بچه ها خلاف اين را احساس کنند يعني پدر و مادر در بذل توجه، مساوات را رعايت نکنند از يک طريف موجبات حسادت و کينه را از طرفي باعث مي شود و از طرفي باعث حقارت و ذلت را فراهم مي سازند. پيامبر اکرم (ص) مي فرمود: \"اعدادا بين اولادکم کما تحبون ان يعدلوا بينکم في البر و اللطف\" ميان فرزندان به عدالت رفتار کنيد همان طور که دوست داريد در نيکي و لطف نيز بين شما به عدالت رفتار شود.

7- سلام کردن به کودکان:

پيامبر اکرم (ص) خود هميشه به کودکان سلام مي کرد زيرا اين امر موجب ارزش گذاري به کودکان و بالا بردن عزت نفس در آنان مي گردد.

منابع: 1. سفينه البحار- جلد 2- ص 373 /2. وسائل اشيعه- ج 5- ص 115/3. جامع الاخبار- ص 124/4. بحار النوار- ج 23- ص 114/5. محجه البيضاء- ج 2- ص64