روش تحقيق و نحوه انجام كار

بخش دوّم: نقد و تحلیل آثار وحشی بافقی
ابزارها
تنظیمات نوشتاری

روش تحقيق و نحوه انجام كار

ابتدا ديوان كامل وحشى‏بافقى با مقدّمه دكتر حسين نخعى را خريدارى نموده، پيشگفتار آن را بارها شايد بالغ بر پنج الى شش بار به دقّت مطالعه نمودم، سپس كلّ ديوان را خط به خط، سطر به سطر و بيت به بيت بارها و بارها خواندم. پس از آن نكاتى كه به نظر نگارنده جالب مى‏رسيد كنار بيت مربوطه به صورت حاشيه نوشته فيش‏بردارى نمودم. طرح نقد و تحليل آثار وحشى را به كمك جناب آقاى دكتر يداللّه‏ جلالى پندرى تنظيم نموده و مطابق با آن جلو مى‏رفتم. ابتدا از غزليّات وحشى شروع كردم كه چون تعداد غزليّات وى بالغ بر 397 غزل بود؛ اين امر ماهها به طول انجاميد، سپس به نقد و تحليل قصايد، مثنويها، تركيب‏بندها، ترجيع‏بند، قطعات و رباعيّات وحشى اهتمام ورزيدم.

پس از آن فيش‏ها را تبديل به نثر ساده نموده و با زبان و قلم خود به نگارش پرداختم و هر كجا لازم بود نقل قول را عينا داخل گيومه قرار دادم. در اين رهگذر با كتابهاى مختلفى آشنا شدم كه هر كتاب، كليدى براى كتاب ديگر بود كه همين امر باعث شد با مطالعه كتابهاى متعدّدى حجم مطالب رساله زياد گردد.

به عنوان مثال بالغ بر پانصد فيش منبع و مآخذ در مورد وحشى‏بافقى صرفا از مركز يزدشناسى يزد تهيّه نمودم. به هركجا سفر مى‏كردم و به هر نوشته و مطلب و كتابى كه مى‏رسيدم به دنبال مطلبى در مورد وحشى، زندگى و آثار وى بودم. و از اين رو پيشگفتار كه در مورد خودِ وحشى و زندگى وحشى و همعصران وى اعم از حاكمان و شاعران بود؛ را به رشته تحرير درآوردم.

مطالب نگاشته زير نظر استادان محترم راهنما و مشاور (جناب آقايان دكتر نوريان و دكتر فشاركى) و نيز آقايان دكتر جلالى پندرى و مسرّت در يزد مورد موافقت و تأييد قرار گرفت و پس از تايپ و غلط‏گيرى به اين شيوه درآمد.

رساله‏اى كه در اختيار داريد حاصل تلاش و سختگيرى، دقّت، رقّت و وسواس فكرى نگارنده است كه بالغ بر دو سال و اندى با استعانت از خداوند متعال و با تلاش و كوشش فراوان و تحمّل مصايب و رنج سفر در سرما و گرما، شبانه و روزانه بى‏وقفه انجام پذيرفته است.

نگارنده، اميد دارد كه توفيق رفيق گردد و سعادت مساعدت نمايد تا استادان بزرگوار به ديده عنايت بدان نگريسته و از نقص‏ها و كاستى‏هاى آن چشم بپوشند و وى را مورد لطف و تفقّد خود قرار دهند. «تا چه قبول افتد و كه در نظر آيد.»

 

 

«اين همه گفتيم ليك اندر بسيچ         بى‏عنايات خدا هيچيم هيچ

 

بى‏عنايات حق و خاصّان حق       گر ملك باشد سياهستش ورق»



 

وَالسَّلامُ عَلى مَنِ اتَّبَعَ الْهُدى وَ تَجَنَّبَ خَساسَةَ الطَّبْع وَ رَداءَةَ الهَوى.

 

 

تابستان 1377 هجرى شمسى

مطابق با 1419 هجرى قمرى

برابر با 1998 ميلادى

فريبا علومى يزدى