.jpg "جشنواره مجریان و هنرمندان صحنه ایران")
سرآغاز سخن
آموزش و پرورش و آموزش عالي ايران در عصر پرشتاب و در حال تحول فعلي نمي تواند با روشهاي معمول گذشته از عهده رسالتهايي که به عهده او گذاشته شده است برآيد و ناچار است خود را با الزامات جامعه جديد سازگار کند. ضوررت اين سازگاري از يک جهت معطوف به تقاضاهاي داخلي براي بهبود و حل مسائل مبتلابه جامع، ه و از طرف ديگر قرار گرفتن در کنار نظامهاي آموزش و پرورش مترقي دنيا يا پيشي گرفتن از آنهاست. هدف ارزشمند ياد شده ميسر نمي گردد؛ مگر اينکه سازوکار اجرايي آن، شيوه انجام آن و نقشه راه آن تهيه گردد. توجه به مباني از ضرورتهاي اساسي چنين برنامه و هدفي است. علوم شناختي که محصول پيوند علوم مختلف مرتبط با شناخت و يادگيري است، يکي از اين مباني قابل اتکا مي تواند باشد.
علوم شناختي يک دانش ميان‌رشته اي است و علومي مانند روانشناسي، علوم‌عصبي، رايانه و هوش مصنوعي، زبان‌شناسي و فلسفه را شامل مي شود. واضح است که اين علوم در کنار ذهن به موضوع‌هاي ديگري نيز مي‌پردازند. بنابراين آن بخش از اين علوم که به نوعي به موضوع علوم شناختي بپردازند، جزو علوم شناختي محسوب مي‌شود. در منابع متعددي، علوم مختلفي از علوم تربيتي گرفته تا زيست‌شناسي، به عنوان زيرشاخه‌هاي علوم شناختي در نظر گرفته شده اند. فصل مشترک علوم ياد شده مطالعه‌ي علمي ذهن است که موضوع علوم شناختي است. از اين منظر مقصود از ذهن مجموع هر آن چه که نمودهاي هوشمندي و آگاهي هستند مانند تفکر، ادراک، حافظه، احساس، استدلال و نيز تمام فرايندهاي ناآگاهانه شناختي است. گاهي علوم شناختي را به صورت «مطالعه‌ي علمي شناخت» نيز تعريف مي‌کنند و شناخت را مجموع حالت‌ها و فرآيندهاي رواني مانند تفکر، استدلال، درک و توليد زبان، دريافت حواس پنجگانه، آموزش، آگاهي، و احساسات در نظر مي‌گيرند. به طور کلي پرسش‌هايي مانند اين که ذهن چگونه کار مي‌کند يا مغز چگونه هوشمندي ايجاد مي‌کند، مي تواند موضوع علوم شناختي باشد. علوم شناختي حوزه اي نظري است که حوزه هاي کاربردي زيادي همچون مديريت، درمان، قضاوت، سياست، امنيت و به طور خاص تعليم و تربيت را تحت تاثيرقرار داده است.
با توجه به اهميت علوم شناختي و يافته هاي آن در تعليم و تربيت، ايده جمع آوري يافته هاي کاربردي حوزه هاي مختلف علوم شناختي در تعليم و تربيت در دانشکده علوم تربيتي و روان شناسي دانشگاه فردوسي مشهد مطرح و مورد تصويب قرار گرفت. ايده مورد نظر از طرف انديشمندان مختلف کشور مورد استقبال واقع شد و قريب به 380 چکيده مقاله مورد تاييد قرار گرفت که از بين آنها 144 چکيده مورد تاييد کميته داوري قرار گرفت؛ از بين چکيده هاي يادشده، 114 مقاله توسط نويسندگان محترم به دبير خانه همايش ارسال شد. پس از داوري مقاله نزديک به 100 مقاله براي ارائه نهايي انتخاب شد. مقاله هاي انتخابي کمابيش حوزه هاي مختلف علوم شناختي را پوشش مي دهد، اما تعداد قابل توجهي از آنها با محوريت روان شناسي شناختي است. در پايان لازم مي دانم از نويسندگان محترم، کميته علمي همايش و کميته داوري همايش که چکيده ها و مقالات ذکر شده را حداقل دوبار داوري کرده اند، کميته اجرايي همايش، مسئولين و دست اندرکاران سازمانهاي حمايت کننده تشکر نمايم. انجام اين همايش بدون مساعدت رياست و مسئولين دانشکده علوم تربيتي و روان شناسي و معاونت فناوري و پژوهش دانشگاه فردوسي مشههد امکان پذير نبود. لذا بايد تشکر ويژه خود را از اين بزرگواران اعلام نمايم.
دکتر حسين کارشکي
دبير علمي اولين همايش يافته هاي علوم شناختي در تعليم و تربيت
